Portrety ze świata Dungeons & Dragons #1: Ravela Szaradna

Bohaterką dzisiejszego portretu jest Ravela Szaradna, zwana w ten sposób poprzez swoje zamiłowanie do zabójczych zagadek, jak i również z powodu tajemnic, które otaczają jej postać. Będąca przeciwnikiem gracza w grze Planescape Torment, Ravela jest przykładem doskonale napisanej postaci i prawdziwą dumą Chrisa Avellone’a, scenarzysty i reżysera gry. 

Zapytana o to postać odpowie, że jest kimś, kto rozwiązuje zagadki i znajduje rozwiązania „tego co nie może być rozwiązane”. Ravela jest powszechnie określana mianem nocnej wiedźmy i faktycznie należy do tej rasy. Uważa jednak, że to określenie nie daje obrazu jej postaci. Rozmawiając z protagonistą gry – Bezimiennym, w którego wciela się gracz, powie, że jest „po prostu kobietą, która zbyt długo czekała na ukochane stworzenie”. 

Fizycznie Ravela przedstawia sobą postać starej, brzydkiej kobiety. Jest też długowieczna, potrafi zmieniać swój wygląd zależnie od woli, jak również rozgałęziać swój byt, istniejąc jednocześnie w kilku inkarnacjach. 

Według koncepcji Chrisa Avellone’a, jej bytowanie przypomina drzewo rozrastające się na wszystkie Plany. Same inkarnacje Raveli nie zawsze wiedzą, z kim są powiązane i traktują siebie jako autonomiczne byty, śniąc jednak sny powiązane z innymi Planami i doświadczając wizji. 

Obdarzona olbrzymią mocą, wiedźma jest postacią podejrzliwą, przenikliwą i mądrą. Przyjmie kłamstwo, o ile zaspokoi na daną chwilę jej potrzeby. Nie pozostawia wielu złudzeń co do losu tych, którzy usiłowali ją zwodzić. 

Kobieta doskonale zna postać gracza, odpowiada za nieśmiertelność Bezimiennego, jest w nim również zakochana, co przyczynia się do jej szaleństwa, cierpienia oraz obsesji związanej z osobą protagonisty. 

Etymologia imienia nie została nigdzie nadmieniona, niemniej łatwo skojarzyć imię z angielskim czasownikiem „rave”, oznaczającym między innymi „bredzić”, „szaleć”, co, być może, stanowiło punkt wyjścia przy tworzeniu tej postaci. 

Ravela zostaje uwięziona w labiryncie przez Panią Bólu, tajemniczą władczynię Sigil, która źle przyjęła próby uwolnienia siebie z więzienia, jakie, według bohaterki, stanowi dla Pani Bólu Miasto Drzwi. 

Labirynt, początkowo zbudowany z samego kamienia, zmienił się poprzez kontakt z Ravelą, stanowiąc od tej pory plątaninę cierni i roślinnych gąszczy, nazywanych przez wiedźmę jej ogrodem. Stał się również reprezentacją więzi wytworzonej pomiędzy umysłem kobiety a miejscem stanowiącym jej więzienie. 

Spotykając Ravelę po raz pierwszy, dowiemy się od niej, że zna drogę wyjścia z labiryntu, mimo to nie chce go opuszczać. Dla wiedźmy uważającej wszystkie Plany za formę więzienia przebywanie w kolejnym z nich nie stanowi większej różnicy, a posiada tę zaletę, że chroni Ravelę przed kontaktem z innymi światami, których „drzazgi”, jak sama mówi, niejednokrotnie już z siebie wyciągała. 

Ravela związana jest ze swoim więzieniem mocą własnego umysłu, co czyni je wyjątkowo skutecznym. Od dawna czeka tu też na powrót Bezimiennego, planując tym razem zatrzymać go przy sobie na zawsze. 

Nie wiadomo dokładnie, kiedy spotkały się ścieżki Raveli oraz bohatera gry Planescape Torment. Wiadomo natomiast. że Bezimienny poprosił ją kiedyś o pomoc w uniknięciu kary, którą miał być pośmiertny, wieczny udział w Wojnie Krwi. Zakochana Ravela zaproponowała mu rozwiązanie w postaci uczynienia go nieśmiertelnym. Rytuał nie powiódł się i zamiast uczynić bohatera wiecznym, Ravela obdarła ze śmiertelności jego ciało. Późno też zdała sobie sprawę z konsekwencji własnego czynu. 

Bezimienny nie może umrzeć ostatecznie, doświadcza jednak śmierci w innej postaci – za każdym razem, kiedy odnosi śmiertelne rany, traci pamięć. Co więcej, każde jego zmartwychwstanie okupione jest śmiercią innej istoty. 

Ravela zrozumiała zło, jakie wyrządziła ukochanemu, zabierając mu istotną część jego człowieczeństwa, doprowadzając tym samym do wymazania samej siebie z pamięci Bezimiennego. 

Oszalała, czekając w osamotnieniu, uwięziona we własnym świecie. Powrót bohatera ucieszy ją, jednak ich rozmowa nieuchronnie zakończy się walką. 

Wcielenia Raveli spotykamy w Planescape Torment kilkukrotnie. Widzimy ją jako Mebbet – znachorkę, Ei-Vene w Kostnicy oraz Martę z Zakopanej wioski. Sama zdaje się nie pamiętać wszystkich swoich istnień, które określa mianem „odgałęzień”. Inkarnacje nie zdają sobie sprawy z własnej istoty, a z Ravelą łączą się tylko na poziomie podświadomości. Co więcej, różne wcielenia potrafią funkcjonować jednocześnie, odczuwane przez samą wiedźmę jako mnogość osobowości. 

Inną jej inkarnację spotykamy również w grze Icewind Dale, w dodatku Serce Zimy, pod postacią wieszczki, która opowiada nam o tajemniczym i mściwym sercu pewnej kobiety. 

Po raz kolejny Ravela pojawia się w Icewind Dale II jako starsza pani z Torgos, otoczona kotami. 

Chris Avalone przyznaje również, że postać Raveli miała wpływ na powstanie postaci Darth Krei z gry Knights of the Old Republic II. 

Nie można wskazać na jednoznaczną inspirację kulturową poprzedzającą powstanie Raveli. Mogę spekulować o podobieństwie pomiędzy nią a boginią Hekate, wiedźmą, patronką magii powiązaną ze światem umarłych, wyobrażaną jako kobieta o wielu postaciach. Są to jednak tylko moje spostrzeżenia, a wszelkie podobieństwa należałoby uznać za przypadkowe i wynikające raczej z utrwalonego w kulturze wizerunku wiedźmy jako takiej. 

Niemniej zamknięta w ścianach labiryntu, jak i również w więzieniu własnego umysłu, Ravela spełnia archetypiczną rolę w całej historii. Jest kobietą, która przechowuje wiedzę niedostępną bohaterowi, a definiującą jego rozwój. Przejście przez jej labirynt oznacza trudności, jakie musi przebyć bohater w drodze do samopoznania. Ravela nie jest jednak nagrodą na końcu drogi, jej uczucie do bohatera pozostaje niespełnione, a złożoność i chaotyczność jej osobowości doprowadzają do nieoczywistych rozwiązań w opowieści. 

Posiadając własną historię zespoloną z wątkiem protagonisty gry, zakochana w niewiadomym, Ravela zamieszkuje labirynt, symboliczny na wielu płaszczyznach, oszalała zarówno na skutek swojej miłości, jak i na skutek istoty własnego bytu. Czeka, zadając pytanie kluczowe dla zrozumienia całej opowieści – co może zmienić naturę człowieka?